conclusie (?)

Sja. En nu? Wat denken we een week nadat we terug zijn over de situatie in Noord-Korea? Nu we het met eigen ogen gezien hebben? Kloppen de vooroordelen, de internet verhalen of valt de bodem er compleet onder vandaan?

Laat ik beginnen met de vakantie zoals die was en zoals wij die ervaren hebben. We hebben een wonderlijk land bezocht. Een land met fantastische inwoners. De taal barriere wierp wel roet in het eten, maar de mensen die wij ontmoet hebben waren oprecht geintresseerd in ons als medemens. Het deel van Noord-Korea dat wij mochten bezoeken is wonderlijk mooi. Ruige rotspartijen, machtige bergtoppen, grootse uitzichten. En allemaal niet gesloopt in de naam van het massa toerisme.

De meeste internet crap hebben we wel onderuit kunnen halen. Zo is de metro 100% zeker weten geen toneelstukje; zo is er van vaste routes door goedgekeurde staten absoluut geen sprake. Het land probeert met alle macht te verhullen dat het arm is, maar slaagt daar niet echt in. Ik snap ook niet waarom je zou verhullen dat je op het randje van 2e- en 3e-wereld landen bungelt, maar ik ben dan ook geen politicus.

Mijn indruk is dat Noord-Korea het gepestte kind in de klas van de wereld is. Het land past zich niet aan aan de mores van het grote Amerika waar iedereen zich aan lijkt te willen spiegelen. Noord-Korea gaat zijn eigen gang. Helaas met moeite omdat iedereen het maar een raar gedoe vind. "Een land dat geen Amerika wil zijn? Dat kan niet. Dat bestaat niet. En al het wel bestaat zijn ze gek". Nu is het niet zo dat de Noord-Koreanen nou echt vreselijk hun best doen om het contact met de rest van de wereld te herstellen. Daar kan ik me echter wel weer iets bij voorstellen. Het land is al zo verschrikkelijk vaak in de maling genomen dat er geen vertrouwen meer is.

Het systeem zou kunnen werken en heeft ook jaren lang gewerkt. Tot halverwege de jaren 70 was Noord-Korea het beste jongetje van de (wereld-)klas. In het noorden liep alles beter dan in het zuiden. De spoorwegen werden geelectrificeerd, er was voedsel voor iedereen. Steden werden als paddestoelen uit de grond gestampt. Dat was natuurlijk voor de VS onuitstaanbaar. Door de sponsoring van het zuiden door de VS (naar verluid meerdere miljarden (!) per jaar) en het steeds verder isoleren van het noorden onder druk van de Amerikanen, liep het noorden vanaf de jaren 70 een achterstand op. Ook het wegvallen van de overige socialistische staten heeft het land geen goed gedaan. En dat merk je. Telkens weer. In Noord-Korea is het 1965. Nog steeds.

Zoals je veel vaker ziet in socialistische / communistische staten is het verschil tussen arm (de geld verdieners) en rijk (de geld uitgevers) enorm groot. In Noord-Korea valt dat het meeste op in de verschillen tussen de stad (Pyongyang) en "de rest van het land". Kantoor- en dat soort medewerkers werken 6 dagen per week en hebben zo goed als altijd electriciteit en eten. De boer op het land heeft een 10 daagse werkweek en is bij de verdeling van allerlei zaken altijd de laatste waar aan wordt gedacht. Dit systeem bestaat al zo lang, dat er nog maar heel weinig mensen zijn die ooit iets anders hebben meegemaakt. Het is dus zeer onaannemelijk dat het volk zich tegen de regels zal keren. Door de complete afsluiting van de wereld weet niemand van iets anders. De enigen die wel informatie uit het buitenland krijgen hebben er baat bij dat de huidige status quo gehandhaaft blijft; Een toeristen gids krijgt zijn/haar fooi in euro's of dollars. Als ik gok dat het gemiddeld maandinkomen niet veel hoger zal zijn dan $100,- heb je als gids dus een goddelijk leven. Een "normale" fooi is een half maandsalaris per gast... Eén bus met 20 toeristen per week levert zo als snel 4000 euro per maand aan extra inkomsten op... Dan ga je natuurlijk niet miepen dat één of andere boer vorige week geen eten had, omdat de vrachtwagen met pech stond...

Maar als we dan met een westers oog om ons heen kijken tijdens onze vakantie is niemand op het oog ongelukkig. Mensen zijn niet als in Afrika in lompen gehuld. Kleding is niet schoon, maar in elk geval niet kapot. De staat functioneert (minstens) redelijk. Iedereen heeft werk en stress is voor ons niet waarneembaar. In tegenstelling tot de belachelijke kapitalistische jacht op meer, groter, beter en duurder, zijn er in dit land zoveel handen aan het werk dat niemand echt hárd schijnt te moeten werken voor de kost. Maar wij hebben natuurlijk alleen maar in de buurt van Pyongyang gekeken in goedgekeurde gebieden. De aanwezigheid van een vaste post van het rode kruis doet zeker vermoeden dat er gebieden zijn waar wel "echte armoe" heerst.

Er zit wel verandering in de lucht. De nieuwe leider Kim Jong-Un schijnt in Zwitserland gestudeerd te hebben en heeft oog voor hoe het in de rest van de wereld gaat. Heel langzaam worden er veranderingen doorgevoerd; van een vrije markt economie is, gelukkig, nog lang geen sprake, maar het rantsoenen systeem is opgeheven. Met het geld dat je verdient kun je zelf beslissen wat je koopt. Of een normaal inkomen voldoende is om te eten is ons onbekend. In de gebieden die wij bezocht en doorkruist hebben is er geen keiharde "in-your-face-" armoede zoals we die zelf kennen uit landen als Tanzania.
Wat wel duidelijk is, is dat dit systeem op zijn laatste benen loopt. Dit gaat niet lang doorgaan op deze manier. Op enig moment in de nabije toekomst zal er een ommezwai moeten gaan plaatsvinden. Anders loopt het hele land de kans om te eindigen in een nog deplorabelere toestand dan de voormalig oostblok landen. In het geval van Noord-Korea is dat een duidelijke stap achteruit. En dan komen de kapitaistische westerse "bondgenoten" natuurlijk massaal en allemaal tegelijk in actie om één van de laatste vrije staten op de wereld te verkrachten en leeg te roven. Om de bevolking daarna in zomogelijk nog grotere armoe achter te laten. Maar dan is er wel winst gemaakt. Voor een paar bedrijven. En de bevolking? Proest. Die zoeken het maar lekker zelf uit. Zolang ze maar Coca-Cola gedronken wordt en Mc Donalds er big mac's kan verkopen. Je zou er bijna communist van worden of in elk geval anti-kapitalist...